Mutual Fund SIP or LIC ULIP SIP? : सध्याच्या काळात आर्थिक सुरक्षिततेसाठी आणि संपत्ती निर्माण करण्यासाठी अनेक पर्याय उपलब्ध आहेत. म्युच्युअल फंड एसआयपी (SIP -Systematic Investment Plan) आणि एलआयसी युलिप एसआयपी (ULIP – Unit-Linked Insurance Plan)हे त्यापैकीच दोन लोकप्रिय पर्याय आहेत. परंतु, या दोन्हीपैकी
कोणता पर्याय आपल्यासाठी अधिक चांगला आहे, हे ठरवणे अनेकदा गोंधळात टाकणारे असते. या दोन्ही पर्यायांमधील फरक, त्यांचे फायदे आणि कोणासाठी कोणता पर्याय योग्य आहे, हे सविस्तरपणे समजून घेऊया.
गुंतवणुकीचा उद्देश:
म्युच्युअल फंडाचा मुख्य उद्देश केवळ गुंतवणूक असतो. यात आपल्याला गुंतवलेल्या रकमेवर मूलभूत मालमत्तेच्या आधारे परतावा मिळतो. याउलट, युलिप निवडल्यास, तुम्हाला बाजारात गुंतवणुकीसोबतच विमा संरक्षण (Insurance Coverage) देखील मिळते. यामुळे तुमच्या कुटुंबाला आर्थिक सुरक्षा मिळते.
लॉक-इन कालावधी:
युलिपमध्ये सामान्यतः पाच वर्षांचा लॉक-इन कालावधी असतो, जरी काही योजनांमध्ये तो नसू शकतो.
म्युच्युअल फंड साधारणपणे अधिक लिक्विड (सहज काढता येण्याजोगा) असतो. तथापि, ईएलएसएस (ELSS – Equity Linked Savings Scheme) सारख्या कर बचत योजनांमध्ये तीन वर्षांचा लॉक-इन कालावधी असतो.
कोणासाठी काय योग्य?
ज्या गुंतवणूकदारांना गुंतवणुकीसोबतच आपल्या कुटुंबासाठी विमा पॉलिसीचे संरक्षण हवे आहे, त्यांच्यासाठी युलिप हा एक चांगला पर्याय आहे. जे गुंतवणूकदार केवळ सिक्युरिटीजमध्ये (उदा. शेअर्स, बॉण्ड्स) थेट गुंतवणूक करू इच्छितात, त्यांच्यासाठी म्युच्युअल फंड अधिक योग्य आहे. तसेच, ज्यांचे गुंतवणुकीचे उद्दिष्ट 1 ते 3 वर्षांसारख्या कमी कालावधीचे आहे, त्यांनी म्युच्युअल फंड निवडणे अधिक सोयीचे ठरू शकते. युलिप हा निवृत्तीसाठी एक चांगला उपाय मानला जातो, कारण त्यात विमा आणि बाजारावर आधारित परतावा दोन्ही उपलब्ध आहेत.
कर लाभ (Income Tax Benefits):
दोन्ही गुंतवणुकीमध्ये आयकर कायद्याच्या कलम 80C अंतर्गत आयकर सवलत मिळते.
एक उदाहरणासह तुलना (15 वर्षांच्या गुंतवणुकीवर आधारित):
समजा तुम्ही दरमहा ₹20,000 गुंतवता, म्हणजे वर्षाला ₹2,40,000.जर तुम्ही 15 वर्षांसाठी गुंतवणूक केली, तर तुमची एकूण गुंतवणूक ₹36 लाख होईल.
म्युच्युअल फंड आणि एलआयसीच्या इंडेक्स फंड (युलिप) या दोन्हीमध्ये तुम्ही 15% अपेक्षित परतावा गृहीत धरल्यास, दोन्हीमध्ये मॅच्युरिटीवेळी सुमारे ₹1 कोटी मूल्य मिळते. दोन्हीमध्ये निव्वळ नफा (Net Gain) ₹64 लाख असतो. म्युच्युअल फंडात कर आकारणी (Taxation in Mutual Funds):
निव्वळ ₹64 लाखांच्या भांडवली नफ्यावर (Capital Gain) तुम्हाला ₹1 लाखांची सूट मिळते.
त्यानंतर उर्वरित रकमेवर 12.5% दराने दीर्घकालीन भांडवली नफा कर (Long Term Capital Gain Tax) लागतो, जो या बजेटमध्ये जाहीर करण्यात आला आहे. या उदाहरणात, हा कर ₹8,47,500 एवढा येतो.
त्यामुळे, कर वजावट केल्यानंतर तुमची निव्वळ मिळकत ₹54,96,250 इतकी राहते.
एलआयसी युलिपमधील फायदे (Benefits in LIC ULIP):
युलिपमध्येही निव्वळ नफा ₹64 लाख असतो. या गुंतवणुकीवर तुम्हाला ₹24 लाखांचे सामान्य जोखीम संरक्षण (Normal Risk Cover) आणि ₹48 लाखांचे अपघाती जोखीम संरक्षण (Accidental Risk Cover) मिळते. एलआयसीकडून तुम्हाला हमीपूर्वक अतिरिक्त लाभांश (Guaranteed Addition) देखील दिला जातो.
सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे, जर तुमची वार्षिक गुंतवणूक ₹2.5 लाखांपर्यंत असेल, तर युलिपमधून मिळणारा परतावा 100% करमुक्त असतो. यावर कोणताही भांडवली नफा कर लागत नाही. आपल्या उदाहरणात वार्षिक गुंतवणूक ₹2.4 लाख असल्याने, ही अट पूर्ण होते.
याव्यतिरिक्त, 15 वर्षांच्या पॉलिसी कालावधीनंतर तुमचे सर्व मॉर्टेलिटी चार्जेस (Mortality Charges) देखील परत केले जातात.
निष्कर्ष:
म्युच्युअल फंड एसआयपी आणि एलआयसी युलिप एसआयपी या दोन्हीचे स्वतःचे फायदे आहेत. तुमची निवड तुमच्या आर्थिक उद्दिष्ट्यांवर अवलंबून असते. जर तुम्हाला केवळ गुंतवणुकीवर लक्ष केंद्रित करायचे असेल आणि कमी कालावधीसाठी गुंतवणूक करायची असेल, तर म्युच्युअल फंड योग्य आहे. परंतु, जर तुम्हाला गुंतवणुकीसोबतच विमा संरक्षण आणि निवृत्तीसाठी एक सुरक्षित पर्याय हवा असेल,तसेच करमुक्त परताव्याचा लाभ घ्यायचा असेल, तर युलिप हा एक चांगला पर्याय ठरू शकतो. त्यामुळे, तुमच्या गरजा आणि भविष्यातील योजना विचारात घेऊन योग्य निर्णय घेणे महत्त्वाचे आहे.