आरबीआयची ‘डबल धमाका’ ऑफर! तुमची कर्जे होणार स्वस्त, बाजारात येणार ‘पैशाचा पाऊस’!

नवी दिल्ली: तुमच्यासाठी एक नाही, तर दोन आनंदाच्या बातम्या आहेत! रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने (RBI) नुकतीच एक मोठी घोषणा केली आहे, ज्यामुळे सर्वसामान्यांपासून ते बाजारापर्यंत सर्वांनाच मोठा फायदा होणार आहे. आरबीआयच्या (RBI) पतधोरण समितीच्या (MPC) बैठकीत काही अत्यंत महत्त्वाचे निर्णय घेण्यात आले आहेत, जे थेट तुमच्या खिशावर परिणाम करतील.

कर्जे स्वस्त होणार: रेपो दरात (Repo Rate) मोठी कपात!

आरबीआयने (RBI) सर्वात मोठा निर्णय घेतला आहे तो म्हणजे रेपो दरात (Repo Rate) ५० बेसिस पॉईंट्सची (०.५०%) मोठी कपात. आता रेपो दर (Repo Rate) ६% वरून थेट ५.५% पर्यंत खाली आला आहे. पण हा रेपो दर (Repo Rate) म्हणजे काय? सोप्या भाषेत सांगायचं तर, ज्या दराने आरबीआय (RBI) इतर बँकांना पैसे देते, त्याला रेपो दर (Repo Rate) म्हणतात.

या कपातीमुळे बँकांना आता आरबीआयकडून (RBI) कमी दरात पैसे मिळतील. याचा अर्थ असा की, बँकांना कर्ज देण्यासाठी लागणारा खर्च कमी होईल. मग याचा तुम्हाला काय फायदा? याचा थेट फायदा तुम्हाला मिळेल! तुमची गृहकर्जे, वाहन कर्जे आणि वैयक्तिक कर्जे यांसारखी सर्व प्रकारची कर्जे आता स्वस्त होतील. यामुळे तुमच्या मासिक हप्त्यांमध्ये (EMI) लक्षणीय घट होईल आणि तुमच्यावरील आर्थिक बोजा हलका होईल. ही बातमी येताच शेअर बाजारात, विशेषतः बँक निफ्टीमध्ये (Bank Nifty) मोठा उत्साह दिसून आला आणि तो एकाच दिवसात सुमारे ८०० अंशांनी वाढला.

बाजारात २.५ लाख कोटींचा ‘पैशाचा पाऊस’: CRR कपातीचा (CRR Reduction) जादूई परिणाम!

दुसरी महत्त्वाची बातमी म्हणजे, आरबीआयने (RBI) कॅश रिझर्व्ह रेशो (Cash Reserve Ratio – CRR) मध्येही १% ची कपात केली आहे. हा सीआरआर (CRR) आता ४% वरून थेट ३% पर्यंत खाली आणला आहे. सीआरआर (CRR) म्हणजे बँकांना त्यांच्या एकूण ठेवींपैकी काही टक्के रक्कम रिझर्व्ह बँकेकडे (Reserve Bank) रोख स्वरूपात ठेवावी लागते.

सीआरआर (CRR) कमी झाल्यामुळे बँकांना आता आरबीआयकडे (RBI) कमी पैसा ठेवावा लागेल. याचा अर्थ, त्यांच्याकडे ग्राहकांना कर्ज देण्यासाठी खूप जास्त पैसा उपलब्ध होईल. आरबीआयने (RBI) सांगितले आहे की ही सीआरआर कपात (CRR Reduction) चार टप्प्यांत लागू होईल: ६ सप्टेंबर, ४ ऑक्टोबर, १ नोव्हेंबर आणि २९ नोव्हेंबर २०२५ पासून प्रत्येक टप्प्यात २५ बेसिस पॉईंट्सची कपात होईल. रेपो दर (Repo Rate) आणि सीआरआरमधील (CRR) या दुहेरी कपातीमुळे बाजारात तब्बल २.५ लाख कोटी रुपयांची अतिरिक्त तरलता (Liquidity) येईल. यामुळे बँका अधिक कर्ज देऊ शकतील आणि बाजारात पैशाचा ओघ वाढेल.

तुमच्यासाठी महत्त्वाचे फायदे आणि काय करायला पाहिजे?

या दुहेरी कपातीमुळे सर्वसामान्यांसाठी खऱ्या अर्थाने आर्थिक दिलासा मिळाला आहे. याचा फायदा घेण्यासाठी तुम्ही काही गोष्टी करू शकता:

कर्जांची पुनर्रचना करा: जर तुमचे सध्याचे गृहकर्ज, वाहन कर्ज किंवा वैयक्तिक कर्ज असेल, तर लगेच तुमच्या बँकेशी संपर्क साधा. त्यांना तुमच्या कर्जाचा व्याजदर कमी करण्याची विनंती करा.

EMI कमी करा किंवा मुदत घटवा:

जर तुमच्यावर EMI चा जास्त दबाव नसेल, तर कर्जाची मुदत (Duration) कमी करणे फायदेशीर ठरू शकते. यामुळे तुम्ही लवकर कर्जमुक्त व्हाल.

जर EMI  चा दबाव जास्त असेल, तर तुम्ही EMI  ची रक्कम कमी करण्याचा पर्याय निवडू शकता, ज्यामुळे तुमच्या मासिक खर्चाचे नियोजन सोपे होईल.

खर्चाला मिळेल गती: कर्जे स्वस्त झाल्यामुळे लोक अधिक वस्तू खरेदी करतील, गाड्या घेतील, सुट्ट्यांसाठी बाहेर जातील. यामुळे बाजारात पैशाचा ओघ वाढेल आणि आर्थिक वाढीला गती मिळेल.

मुदत ठेवी (FD) आताच ‘लॉक-इन’ करा!: रेपो दरात (Repo Rate) कपात झाल्यामुळे मुदत ठेवींवरील व्याजदरही कमी होण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे, तुमच्याकडे जर सध्या अतिरिक्त रक्कम असेल, तर चांगल्या व्याजदरावर तुमची एफडी (FD) आताच बुक करण्याचा विचार करा. ‘स्टेबल मनी’ (Stable Money) सारख्या आरबीआय-मंजूर (RBI Approved) ॲप्सवर तुम्ही विविध बँकांच्या एफडी (FD) दरांची तुलना करू शकता आणि ५ लाख रुपयांपर्यंतच्या ठेवींवर डीआयसीजीसी (DICGC) कडून विमा संरक्षणही मिळते.

आर्थिक स्थिती आणि आरबीआयचा (RBI) नवीन पवित्रा

महागाई नियंत्रणात: आरबीआयने (RBI) आर्थिक वर्ष २०२६ साठी महागाईचा (Inflation) अंदाज ४% वरून ३.७% पर्यंत कमी केला आहे. महागाई नियंत्रणात असल्यानेच आरबीआयला (RBI) हे दर कपातीचे पाऊल उचलणे शक्य झाले.

आर्थिक वाढीचा अंदाज कायम: आरबीआयने (RBI) आर्थिक वाढीचा (Growth) अंदाज ६.५% वर कायम ठेवला आहे, जो अर्थव्यवस्थेच्या मजबूत स्थितीचे संकेत देतो.

आरबीआयचा (RBI) ‘न्यूट्रल’ पवित्रा: आरबीआयने (RBI) आपला पतधोरणाचा पवित्रा ‘अकोमोडेटिव्ह’ (Accommodative – दर कपात किंवा कोणताही बदल नाही) वरून ‘न्यूट्रल’ (Neutral) केला आहे. ‘न्यूट्रल’ म्हणजे भविष्यात परिस्थितीनुसार दर वाढू शकतात, कमी होऊ शकतात किंवा स्थिर राहू शकतात. हा बदल आरबीआयच्या (RBI) भविष्यातील लवचिक धोरणाचे संकेत देतो.

गोल्ड लोन नियमांमध्ये सवलत: आता सोन्यावर जास्त कर्ज!

आरबीआयने (RBI) अडीच लाख रुपयांपर्यंतच्या गोल्ड लोनसाठी लोन टू व्हॅल्यू (Loan to Value – LTV) रेशो ७५% वरून ८५% पर्यंत वाढवला आहे. याचा अर्थ असा की, आता १०० रुपयांच्या सोन्यावर तुम्हाला ८५ रुपयांपर्यंत कर्ज मिळू शकेल, जे पूर्वी ७५ रुपये होते. तसेच, ५ लाख रुपयांपर्यंतच्या गोल्ड लोनसाठी क्रेडिट अप्रेझलची (Credit Appraisal) गरज नसेल. यामुळे छोटे गोल्ड लोन घेणे अधिक सोपे होईल आणि जास्त कर्ज मिळेल.

एकंदरीत, आरबीआयच्या (RBI) या निर्णयामुळे सर्वसामान्यांसाठी मोठा आर्थिक दिलासा मिळाला आहे. कर्जे स्वस्त झाल्याने आणि बाजारात तरलता वाढल्याने आर्थिक व्यवहारांना गती मिळेल, अशी अपेक्षा आहे. याचा फायदा घेऊन तुम्ही तुमच्या आर्थिक नियोजनाला अधिक बळकटी देऊ शकता!